22 maja 2008, 08:31
Przed kolejną majówką warto sprawdzić, ile zapłacimy za wybranie pieniędzy z bankomatu.
Wyjeżdżając za granicę coraz częściej zamiast gotówki zabieramy karty płatnicze. I słusznie, bo korzystanie z karty jest wygodniejsze i bezpieczniejsze. Wypłata może być jednak bardzo kosztowana. Prowizje i opłaty mogą stanowić nawet 6% wypłacanej sumy. Do tego dochodzi koszt wynikający z różnic kursowych. W sumie wybranie z bankomatu 100 euro może kosztować ponad 20 zł.
Z okazji rozpoczynającego się już za dwa dni kolejnego długiego majowego weekendu, Expander sprawdził, ile kosztuje wypłata gotówki za granicą z użyciem karty wydanej przez polski bank. Na koszt ten składają się trzy elementy: prowizja, opłata związana z przewalutowaniem oraz koszt zakupu waluty.
Prowizja za wypłatę gotówki z bankomatu jest wyznaczana zawsze przez bank, który wydał kartę i - poza sieciami bezprowizyjnymi - jest taka sama we wszystkich bankomatach za granicą. Wysokość prowizji różni się w różnych bankach, może być także tak, że różne karty w tym samym banku będą obarczone innymi stawkami prowizji. Prowizja wynosi zwykle 2,5-3% wypłacanej kwoty, ale są banki, które pobierają nawet 4%. Taka stawka obowiązuje np. w Pekao (jednak nie mniej niż 4,5 zł).
Bez prowizji dla wybranych
Są jednak banki, które zamiast prowizji procentowej pobierają kwotową, która jest stała bez względu na wypłacana sumę. W najkorzystniejszej sytuacji są klienci mBanku, który w ogóle prowizji nie pobiera, bez względu na rodzaj karty, z której klient korzysta. To obecnie jedyny taki bank w Polsce. Inne banki dają co prawda możliwość bezpłatnych wypłat za granicą, ale tylko najzamożniejszym klientom. Tak jest np. w Multibanku, który nie pobiera prowizji od klientów bankowości prywatnej - Klubu Aquarius. Jeszcze inne rozwiązanie to bezpłatne wypłaty tylko w danym okresie, np. w czasie wakacji (w Banku Pocztowym jest to okres od czerwca do końca grudnia), albo w danym okresie i tylko dla wybranej grupy klientów (BZ WBK co roku na wakacje zwalnia z opłat za zagraniczne wypłaty posiadaczy Konta<30, przeznaczonego dla osób do 30. roku życia).
Na tym nie koniec. Niektóre banki (będące częścią międzynarodowych grup kapitałowych) oferują bezpłatne wypłaty w bankomatach należących do własnej sieci poza Polską. Na przykład posiadacze wszystkich kart Citibanku mogą wypłacać bez prowizji pieniądze z dowolnego bankomatu tego banku w ponad 100 krajach na świecie. To samo dotyczy właścicieli kart Banku Nordea, którzy mogą korzystać z bankomatów banku zlokalizowanych w krajach skandynawskich oraz na Litwie, Łotwie i w Estonii, a także klientów Pekao w bankomatach grupy Unicredit w całej Europie.
Następna sprawa to międzynarodowe porozumienia o rezygnacji z pobierania prowizji za wypłaty. Beneficjentami takich porozumień są np. klienci Deutsche Banku PBC. Sygnatariuszami takiego porozumienia poza DB są także Bank of America (USA), Barclays Bank (Wielka Brytania, Kenia, Tanzania, Zimbabwe), Scotiabank (Kanada, Chile, Meksyk), BNP Paribas (Francja) oraz Westpac (Australia, Nowa Zelandia), co daje możliwość ich klientom korzystania z 35 tys. bankomatów zlokalizowanych w 32 krajach świata.
Uwaga na dodatkową opłatę za przewalutowanie
Jednak brak prowizji za wypłatę to nie wszystko, banki pobierają bowiem jeszcze opłatę za przeliczenie kwoty transakcji z jednej waluty na drugą. Czasem takich przeliczeń jest kilka, bo każda karta płatnicza ma swoją walutę rozliczeniową - dolara lub euro - przez którą są przeliczane wszystkie kwoty wydatkowane kartą. Na przykład, gdy płacimy w Londynie kartą przeliczaną z wykorzystaniem euro, kwota transakcji jest najpierw przeliczana z funtów na euro po kursie organizacji płatniczej, czyli najczęściej Visy lub Mastercard (kursy organizacji Visa dostępne są na stronie http://corporate.visa.com/pd/consumer_services/consumer_ex_rates.jsp), a potem z euro na złotego. W tym drugim wypadku może to być, w zależności od banku, w którym klient ma rachunek albo kurs tego banku, albo kurs organizacji płatniczej. Prowizja od przewalutowania naliczana jest jednorazowo i wynosi zwykle 2% (np. mBank), ale są też banki, które tej opłaty nie pobierają (np. Polbank), a także te, które pobierają więcej (np. ING Bank Śląski - 2,8%)
Warto również zwrócić uwagę na kursy, po których dokonywane są przewalutowania. Zazwyczaj są to kursy wyższe od rynkowych. Przykładowo, pan Jan Bankomatowy, mający rachunek w mbanku banku i posługujący się karta Visa Electron, wypłacił wczoraj, tj. 19 maja, 100 funtów brytyjskich w Londynie. Załóżmy, że kwota została przeliczona przez Visę, po kursie sprzedaży EUR/GBP z 19 maja, czyli 1,26 euro za 1 funta. Kolejny krok to zamiana otrzymanych w wyniku pierwszej operacji 126 euro na złote pod kursie EUR/PLN (także organizacji płatniczej - choć niektóre banki mogą stosować swój własny kurs) z doliczeniem 2-procentowej prowizji za przewalutowanie. W efekcie otrzymujemy 434,70 zł. Dla porównania kurs GBP/PLN NBP z 19 maja to 4,2451. Jeżeli potraktujemy różnice kursu w stosunku do fiksingu jako koszt to otrzymamy łączny koszt wypłaty 100 funtów, w który wynosi 10,19 zł, czyli 2,4%.
Prowizje i opłatę za przewalutowania trzeba traktować w sposób łączny. Może się bowiem zdarzyć, że bank który nie pobiera prowizji od wypłaty z bankomatu, oferuje gorsze warunki niż bank który taką prowizję pobiera, ale bez koniczności płacenia dodatkowo za przewalutowanie. Na przykład mbank nie pobiera prowizji za wypłaty z bankomatu, bierze natomiast 2% przy przewalutowaniu, natomiast Polbank pobiera za każdą wypłatę 8 zł prowizji, ale nie trzeba płacić mu za przewalutowanie. W naszym przykładzie panu Janowi Bankomatowemu bardziej opłacało by się skorzystać z karty Polbanku, bo zamiast ponad 10 zł za przewalutowanie, zapłaciłby tylko 8 zł prowizji za wypłatę. W przypadku większych kwot niż 100 funtów także lepiej skorzystać z karty Polbanku, przy mniejszych natomiast bardziej opłaca się mBank.
Uwaga! Po wejściu Polski do strefy euro koszty wypłaty gotówki z bankomatu w krajach należących do unii walutowej będą takie same, jak w Polsce.
Co zrobić, aby maksymalnie obniżyć koszt wypłaty gotówki za granicą?
1. Otworzyć rachunek w banku, który nie pobiera opłat za wypłaty lub ma niska stawkę i jednocześnie nie rekompensuje sobie tego ubytku wyższą stawka opłaty za przewalutowanie.
2. W krajach strefy euro należy korzystać z kart przeliczanych w tej walucie, natomiast w USA z kart używających dolara jako waluty przeliczeniowej.
3. Nie należy wybierać za granicą gotówki z kart kredytowych, bo poza opłatą za wypłatę i przewalutowanie trzeba zapłacić jeszcze odsetki.
Autorzy: Paweł Majtkowski, Jarosław Sadowski, analitycy Expandera